Hydrov Profiler Su Altı Ölçüm Robotu

Enerjisa Üretim olarak Werover ile geliştirdiğimiz Hydrov Profiler su altı ölçüm robotuyla, sektörümüzdeki dönüşüme öncülük edecek bir yeniliğe daha imza attık! Türkiye’nin ilk su altı ölçüm robotu Hydrov Profiler, HES’lerimizdeki kontrol operasyonlarında önemli ölçüde su ve zaman tasarrufuyla birlikte, iş sağlığı ve güvenliği açısından da büyük kazanımlar sağlıyor.

Su kıtlığı, günümüzde her kıtada hem beşeri hem de doğal yaşam için büyük bir tehdit oluşturuyor. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan Ulusal Su Planı isimli strateji raporu, kuraklık riskinin ülkemizi de tehdit ettiğine açıkça dikkat çekiyor. Söz konusu rapora göre Türkiye’de kişi başına düşen potansiyel su miktarı 2017’de yıllık bin 400 metreküp (m3) iken, bu değerin 2030’da bin 120 m3’e düşeceği paylaşılıyor. Bu öngörü, sürdürülebilir su yönetimi politikalarına yönelik vakit kaybetmeden güçlü adımlar atmamız gerektiğine bir kez daha vurgu yapıyor!

Türkiye’de yenilenebilir enerji kullanımının artırılması ve ülkemizdeki doğal kaynakların en yüksek verimlilikle kullanılabilmesi adına Enerjisa Üretim olarak pek çok koldan kapsamlı çalışmalar gerçekleştiriyoruz. Edindiğimiz bu amaçlar doğrultusunda, hidroelektrik santrallerimiz de (HES) baraj ve tünellerin kontrolünü su tahliyesi zorunluluğu olmadan yürütebilmek de öncelikli hedeflerimiz arasındaydı. Werover iş birliğiyle geliştirdiğimiz Hydrov Profiler su altı ölçüm robotu, işte bu hedefe yönelik hamlelerimizin sonucu olarak ortaya çıktı!

Hydrov Profiler su altı ölçüm robotu ile HES’lerimize ait su altında bulunan yapıların kontrolünü tonlarca suyu boşaltmaya gereksinim duymadan gerçekleştirebiliyoruz. Proje sayesinde, aynı zamanda HES çalışanlarımızın çalışma koşullarında da maksimum güvenlik, kolaylık ve verimlilik sağlıyoruz.

1. Türkiye’nin Su Kaynakları Ne Durumda? Geleceğimiz Güvende mi?

Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğünün yapmış olduğu araştırmalara göre, ülke nüfusunun artışıyla birlikte yakın gelecekte Türkiye’nin de su kıtlığı çeken ülkeler grubuna girme riski bulunuyor. Peki, veriler bu konuda tam olarak ne söylüyor dersiniz? Gelin, inceleyelim:

*DSİ Genel Müdürlüğünün Toprak Su Kaynakları isimli çevrim içi raporundan faydalanılmıştır.

Türkiye’nin mevcut su kaynaklarının durumu ve nüfus artışı gibi faktörler göz önünde bulundurulduğunda öncelikle sulama olmak üzere tüm alanlarda yeni yöntemler aranması gerektiği gözler önüne seriliyor. Su kaynaklarının kalitesinin korunması ise ayrıca önemli bir husus olarak karşımıza çıkıyor.

2. Türkiye’yi Su Kaynakları Yönünden Tehdit Eden Unsurlar Neler?

Hepimizin bildiği üzere, güvenli ve aydınlık bir gelecek için iklim krizine dair öngörülen risklerin tespiti ve mücadele yöntemlerinin belirlenmesi gerekiyor. T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığına bağlı Meteoroloji Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan Kuraklık Analizi isimli araştırmaya göre, ülkemizin kuraklık riskini artıran başlıca faktörler arasında atmosferik koşullar, fiziki coğrafya faktörleri ve iklim koşulları yer alıyor.

Ülkemizde deniz seviyesi ile 500 metre arasında kalan alçak alanlar, ancak yüzde 17,5 oranıyla sınırlı. Bununla birlikte 1000 metre (m) üstünde kalan alanların yüzde 55’den fazla olduğu belirtiliyor. Bu oranlardan hareketle karasallık, ülkemizin kuraklık riskini artıran en önemli sebepler arasında gösteriliyor.

3. Barajlar ve HES’ler Su Kaynaklarının Kullanımını Nasıl Etkiliyor?

Enerji ihtiyacı için yenilenebilir ve çevre dostu bir çözüm olan hidroelektrik santrallerin işletilmesi, doğada herhangi bir atık ya da partikül salınımına yol açmıyor. Böylece temiz enerji sıfatına hak kazanan HES’lerin kurulduğu alanlarda su kaynakları da daha etkin biçimde kullanılabiliyor. HES yapılarına ait barajların yağış ve kaynak sularını biriktirmesi ile tarımsal sulama sağlanmakla birlikte çevrede bulunan yerleşim alanlarındaki su ihtiyacı da karşılanabiliyor. Ayrıca HES işletmeleri tarafından gerçekleştirilen faaliyetler sayesinde su kalitesi artırılırken, sellerin ve heyelanların önlenmesi adına gereken ağaçlandırma da yapılıyor.

4. Baraj ve HES’lerdeki Mevcut veya Olası Sorunlara Karşı Yapılan Çalışmalar Neler?

Vanalar, türbinler, alternatörler, trafolar ve denge bacaları… HES’lerin sağladığı faydalarla birlikte işletmesi operasyonel olarak oldukça teferruatlı. Böylesine büyük ve kompleks bir yapıya sahip olan bu tesislerin sorunsuz şekilde işlemesi için günlük ve aylık rutin bakımlar yapılması gerekiyor.

HES alanlarında, özellikle de türbinler ve suyun altında kalan tüneller söz konusu olduğunda kontrol ve bakım işlemleri bir hayli meşakkatli oluyor. Kontroller su altı kameraları ve -gerekli görülmesi durumunda- profesyonel dalgıçlar tarafından yapılıyor. Herhangi bir riskin tespit edilmesi halinde, bakım ve onarım için ise barajdaki tüm suyun boşaltılması gerekiyor. Ancak bu yöntemler ne yazık ki hatırı sayılır ölçüde bir su israfına neden olduğu gibi iş güvenliği bakımından da risklere yol açıyor. Bunun yanı sıra tesisin basınç ve denge değerleri de bu işlemden olumsuz şekilde etkileniyor.

Hydrov Profiler, hidroelektrik santrallerindeki su altı operasyonlarında suyun tümüyle boşaltılmasını gerekli kılan eski uygulama yerine çok daha hızlı, güvenli ve teknoloji tabanlı bir takip ve ölçüm avantajı sağlıyor!

5. Enerjisa Üretim’in Kullandığı Hydrov Profiler Robotik Teknolojisi Ne İşe Yarar?

Ülkemiz için katma değerli projeler üreten Werover adlı yerli yazılım firması ile birlikte geliştirdiğimiz Hydrov Profiler su altı ölçüm robotu, her 1 kilometrelik çalışmada yaklaşık 27 bin metreküp su tasarrufu sağlıyor. Türkiye genelinde aktif olarak faaliyet gösteren hidroelektrik santrallerimizde, uzunluğu 14 kilometreye ulaşan tüneller ve 300 metre derinliğe sahip olan bacalar bulunuyor. İşte Hydrov Profiler, bu büyük ve önemli yapı unsurlarının incelenmesi esnasında su israfını tümüyle ortadan kaldırıyor.

İklim krizinin etkilerinin tüm dünyada yoğun şekilde hissedildiği günümüzde, Hydrov Profiler ve bu gibi inovasyon odaklı projeler büyük bir kurtarıcı niteliği üstleniyor. Nitekim bu teknoloji sayesinde sınırlı su kaynaklarını azami ölçüde korumak mümkün hale geliyor. Ayrıca bakım ve onarım işlemlerinin düzenli ve sık aralıklarla yürütülebilmesi, enerji üretimi ile istikrarı sağlayarak dışa bağımlılığın da azalmasına dolaylı yoldan ön ayak oluyor. Üstelik su tahliyesi mecburiyetinin ortadan kalkması, iş sağlığı ve güvenliği konusundaki olası riskleri de ortadan kaldırıyor.

6. Hydrov Profiler Su Altı Ölçüm Robotu’nun Özellikleri Nelerdir?

• Hydrov Profiler, kamera sistemine ek olarak deniz radarları ile (sonar) donatılmış bir tasarıma sahip. Yani bu teknoloji aynı zamanda bir denizaltı mantığıyla çalışıyor.
• Robotun üzerinde yer alan 360 derecelik sonar sayesinde görüşün sıfır olması durumunda dahi tünel yüzeyi net bir biçimde görüntülenebiliyor.
• Hydrov Profiler, 450 metre derinliğe kadar dalış yapabiliyor ve 8-12 saat aralığında su altında kalabiliyor.
• Hydrov Profiler su altı görüntüleme robotu, kompakt yapılı batarya beslemeli sistemi sayesinde karşılaşılan problemlere kısa zamanda müdahale etme şansı tanıyor.

7. Hydrov Profiler'ın HES Çalışmalarında Sağladığı Avantajlar Nelerdir?

Hidroelektrik santrallerin bakımında kullanılan geleneksel su boşaltma yöntemi, HES’lerde göçme yaşanması ve güvenlik açığı oluşması riskini artırıyor. Rutin kontrol ya da bakım ve onarım işlemleri sürecinde hayati riskleri en aza indiren Hydrov Profiler ise buna karşılık, iş sağlığı ve güvenliği standartlarını bir adım öteye taşınıyor. Enerjisa Üretim olarak hedeflerimize giden yolda insan kaynağımızı en büyük gücümüz olarak görüyor ve tüm süreçlerimizi bu doğrultuda planlıyoruz. Yeni su altı robotu teknolojimiz sayesinde artık, HES’lerin bakım ve onarım işlemlerini çok daha kısa sürede ve daha güvenilir biçimde yürütebiliyoruz.

8. Türkiye’de Enerjisa Üretime Ait Kaç HES Bulunmaktadır?

8.1 Enerjisa Üretime Ait HES’ler Ne Kadar Elektrik Üretmektedir?

Enerjisa Üretim olarak toplam bin 350 MW kurulu güce sahip 12 adet hidroelektrik santralimizle ülkemiz için daha yeşil yarınlar yaratmak adına var gücümüzle çalışıyoruz. En önemli yerli ve yenilenebilir enerji kaynağı olarak öne çıkan su gücünün doğru şekilde değerlendirilmesi için yeni yatırımlarımıza hız kesmeden devam ediyoruz. HES’lerimizin hem kendisi hem de işletmesine yönelik yaptığımız çalışmalarla su israfını önlüyor; faaliyet gösterdiğimiz bölgelerde hem enerji ihtiyacını karşılıyor hem de istihdam sağlıyoruz.

Daha yeşil yarınlar ve gezegenimizi korumak için sonsuz bir çaba ve odaklanmaya ihtiyacımız var. Hadi, yarınlarımız için siz de hemen şimdi harekete geçin!

Kaynaklar:

• Su Kaynakları Yönetimi ve Güvenliği, T. C. Kalkınma Bakanlığı, 2014, (çevrim içi)
• Kuraklık ve Sınıflandırması, Meteoroloji Genel Müdürlüğü, (çevrim içi)
• Toprak Su Kaynakları, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, (çevrim içi)
• Ulusal Su Planı, T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, (çevrim içi)